Tι είναι η μαστογραφία;

Η μαστογραφία είναι μια εξέταση με τεράστια διαγνωστική αξία για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Πρόκειται για μια ακτινολογική μέθοδο μέσω της οποίας απεικονίζεται η μορφολογία και η δομή του μαστού, καθώς και οι παθολογικές του αλλοιώσεις.  Η μαστογραφία είναι μια εξέταση που μπορεί να ανιχνεύσει πρώιμες μορφές κακοήθειας του μαστού πριν γίνουν αντιληπτές κατά την ψηλάφηση.  Βάσει ερευνών η προληπτική μαστογραφία έχει μειώσει το ποσοστό θνητότητας καρκίνου του μαστού κατά 30%-40% τις τελευταίες δεκετίες.

Σήμερα η ψηφιακή μαστογραφία έχει πάρει τη θέση της αναλογικής μαστογραφίας που διενεργούταν παλαιότερα. Αντί για φιλμ χρησιμοποιείται ψηφιακός ανιχνευτής που απεικονίζει με μεγάλη ακρίβεια τις δομές του μαστού. Ακόμη πιο σύγχρονες μέθοδοι απεικόνισης του μαστού είναι η τομοσύνθεση (ιδανική για γυναίκες με πυκνούς μαστούς) και η μαγνητική μαστογραφία, που πρέπει πάντα να γίνονται επι ενδείξεων.

Είδη μαστογραφίας

Η μαστογραφία διακρίνεται σε δύο είδη, στην προληπτική και στη διαγνωστική μαστογραφία. Πιο συγκεκριμένα, η προληπτική μαστογραφία είναι μια εξέταση στην οποία θα πρέπει να υποβάλλονται όλες οι γυναίκες άνω των 35-40 ετών, χωρίς να εμφανίζουν κάποιο συγκεκριμένο σύμπτωμα.  Από την άλλη, η διαγνωστική μαστογραφία είναι αυτή που πραγματοποιείται από γυναίκες στις οποίες έχει εμφανιστεί κάποιο σύμπτωμα, όπως για παράδειγμα:

• • Ψηλαφητό μόρφωμα

• • Έκκριμα θηλής

• • Δερματικές αλλαγές του μαστού

• • Έλξη της θηλής κ.ά.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει μια γυναίκα να κάνει την εξέταση της μαστογραφίας;

Στον γενικό πληθυσμό, μετά την ηλικία των 40 ετών, κάθε γυναίκα θα πρέπει να εντάξει τη μαστογραφία στα πλαίσια του ετήσιου γυναικολογικού της check up. Κάνοντας κάθε χρόνο μαστογραφία, δίνεται η δυνατότητα έγκαιρου εντοπισμού τυχόν κακοήθειας.

Σε περιπτώσεις γυναικών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού συστήνεται η έναρξη απεικονιστικών ελέγχων (μαστογραφία-υπερηχογράφημα-μαγνητική μαστών) δέκα χρόνια νωρίτερα απο την ηλικία εμφάνισής της κακοήθειας στο συγγενικό πρόσωπο.

Ποια είναι η προετοιμασία πριν τη διενέργεια της εξέτασης και πότε θα πρέπει να πραγματοποιείται;

Πριν τη διενέργεια της εξέτασης η ασθενής δε θα πρέπει να κάνει κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η ενημέρωση εάν έχει υποβληθεί παλαιότερα σε κάποια χειρουργική επέμβαση στον μαστό ή λαμβάνει ορμονική θεραπεία.

Η κατάλληλη περίοδος για τη διενέργεια της μαστογραφίας είναι μεταξύ της 4ης και της 12ης ημέρας του εμμηνορυσιακού κύκλου. Η περίοδος αυτή είναι η κατάλληλη, καθώς οι μαστοί δεν είναι διογκωμένοι απο τυχόν ορμονικές διακυμάνσεις.

Πώς πραγματοποιείται η μαστογραφία;

Η εξέταση της μαστογραφίας είναι σύντομη και συνήθως δεν ξεπερνά τα 10  λεπτά. Ο μαστός τοποθετείται στον μαστογράφο. Στη συνέχεια, ένα ειδικό εξάρτημα συμπιέζει ελαφρά τον προς εξέταση μαστό, στοχεύοντας στην καλύτερη δυνατή απεικόνισή του. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης λαμβάνονται τέσσερις εικόνες, δύο για κάθε μαστό.

Πρόκειται για μια επώδυνη εξέταση;

Η μαστογραφία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια επώδυνη εξέταση. Κατά τη διάρκειά της, η ασθενής μπορεί να νιώθει δυσάρεστα εξαιτίας της πίεσης που ασκείται στον μαστό. Η ήπια αυτή πίεση είναι αναγκαία και δεν μπορεί να αποφευχθεί, καθώς είναι απαραίτητη για τη λήψη της κατάλληλης εικόνας.

Είναι αξιόπιστη εξέταση;

Πρόκειται για μια αξιόπιστη εξέταση και αποτελεί την εξέταση Gold Standard για την πρόληψη ενάντια στον καρκινο του μαστού. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση και το ιστορικό της καθε γυναίκας, θα πρέπει να γίνονται και συμπληρωματικές εξετάσεις, όπως για παράδειγμα η το υπερηχογράφημα μαστών και η μαγνητική μαστογραφία ή ακόμα και η τομοσλυνθεση.

Ένα ποσοστό 8-12% των κακοηθειών του μαστού δεν απεικονίζονται στην ψηφιακή μαστογραφία. Επομένως, χωρίς να μειώνεται ούτε στο ελάχιστο η διαγνωστική αξία της μαστογραφίας, μια έγκυρη διάγνωση συμπεριλαμβάνει και την κλινική εξέταση των μαστών από έναν έμπειρο γυναικολόγο, εξειδικευμένο στην παθολογία του μαστού.

Η διενέργεια της μαστογραφίας δε θα πρέπει να αμελείται σε καμία περίπτωση από καμία γυναίκα. Πρόκειται για μια  εξέταση που σώζει ζωές. Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την εξέταση της μαστογραφίας, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Μαιευτήρα-Γυναικολόγο- Χειρουργό Μαστού Ιωάννη Μπούτα.