Τι ορίζεται ως μαστοδυνία;

Ως μαστοδυνία (μασταλγία) ορίζεται ο πόνος που αισθάνεται μια γυναίκα στον ένα ή και στους δύο μαστούς. Η ενόχληση αυτή μπορεί να εκδηλωθεί ως ευαισθησία, σφίξιμο  ή πόνος που ενδέχεται να είναι παροδικός ή μόνιμος.  Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η μαστοδυνία οφείλεται σε καλοήθεις καταστάσεις, όμως εάν ο πόνος είναι μόνιμος και έντονος η διερεύνησή του είναι αναγκαία, καθώς μπορεί να υποκρύπτει κάτι σοβαρότερο.

Πώς κατηγοριοποιείται η μαστοδυνία και ποια τα χαρακτηριστικά της κάθε κατηγορίας;

Η μαστοδυνία διακρίνεται σε δύο τύπους, στην κυκλική και στη μη κυκλική μαστοδυνία.

Η κυκλική μαστοδυνία εμφανίζεται στις γυναίκες πριν την έμμηνο ρύση και σχετίζεται με τον εμμηνορρυσιακό κύκλο και τις μεταβολές ορμονών. Εμφανίζεται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και οφείλεται στην αύξηση των οιστρογόνων και άλλων ορμονών. Επίσης, μπορεί να επηρεάσει και γυναίκες κατά την μετάβαση στην εμμηνόπαυση. Ο πόνος στην κυκλική μασταλγία εκδηλώνεται στο άνω εξωτερικό τμήμα και των δύο μαστών και μπορεί να εκδηλώνεται και στην περιοχή της μασχάλης. Τέλος, ο πόνος συνοδεύεται συχνά από οίδημα και αίσθημα καύσου στο άγγιγμα των μαστών.

Από την άλλη, η μη κυκλική μαστοδυνία, δεν σχετίζεται με τον εμμηνορυσιακό κύκλο της γυναίκας. Ο πόνος σε αυτή την περίπτωση εντοπίζεται σε ένα σημείο. Αφορά συνήθως τον ένα μαστό και μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες, ακόμη και μη παθολογικούς (π.χ. σφιχτός στηθόδεσμος).

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησής της;

Το αίτιο πρόκλησης της κυκλικής μαστοδυνίας είναι οι εναλλαγές στα επίπεδα των ορμονών, όπως προαναφέρθηκε. Στην μη κυκλική μαστοδυνία τα αίτια πρόκλησής μπορεί να είναι καλοήθεις παθήσεις του μαστού, όπως μαστίτιδα, ινοαδενώματα κ.ά. Επίσης, μπορεί να προκληθεί από μυϊκούς πόνους που προέρχονται από ψύξεις ή θλάσεις ή από παθήσεις του θωρακικού τοιχώματος(π.χ. πλευροχονδρίτιδα).

Μαστοδυνία & Προδιαθεσικοί παράγοντες

Ο πόνος στον μαστό είναι συχνότερος σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ή σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να εμφανιστεί στις μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης μαστοδυνίας είναι οι κάτωθι:

• Μεγάλοι μαστοί
• Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στον μαστό
• Χρήση φαρμακευτικής αγωγής
• Κατανάλωση καφεΐνης-αλκοόλ

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Για τη διάγνωση της μαστοδυνίας απαιτείται η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού και η κλινική εξέταση της ασθενούς. Ανάλογα με τις ενδείξεις της κλινικής εξέτασης, η ασθενής για την τελική διάγνωση ενδέχεται να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις όπως:

• Υπερηχογράφημα μαστών
• Ψηφιακή μαστογραφία
• Μαγνητική μαστογραφία

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για τη μαστοδυνία;

Η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση της μαστοδυνίας εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία που την προκαλεί.

Ο πόνος της κυκλικής μασταλγίας μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση ενός μαλακού στηθόδεσμου και την ελάττωση της καφεΐνης και του αλκοόλ. Επίσης, στην αντιμετώπιση του πόνου βοηθά και η χρήση αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων. Από την άλλη, εάν η μαστοδυνία είναι μη κυκλική, αναλόγως την αιτία πρόκλησής της, ο θεράπων ιατρός θα σχεδιάσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για την αντιμετώπισή της.

Σε ποια περίπτωση η μαστοδυνία πρέπει να αξιολογηθεί άμεσα;

Εάν η μαστοδυνία διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και συνοδεύεται από συμπτώματα που εγείρουν υποψία κάποιας ύποπτης βλάβης, τότε η επίσκεψη της ασθενούς στον ιατρό θα πρέπει να είναι άμεση. Πιο συγκεκριμένα, συμπτώματα όπως εμφάνιση ογκιδίου σε συγκεκριμένο σημείο του μαστού, αλλαγή στην υφή του δέρματος ή ενδείξεις φλεγμονής(ερυθρότητα, οίδημα κ.ά.), χρήζουν άμεσης διερεύνησης.

Συμπερασματικά, η μαστοδυνία στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν είναι ανησυχητική. Όμως, εάν επιμένει ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα θα πρέπει να διερευνηθεί.

Εάν εμφανίζετε μαστοδυνία, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον έμπειρο γυναικολόγο με εξειδίκευση στην παθολογία του μαστού. Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την παθολογία του μαστού και την πρόληψη καταστάσεων, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Μαιευτήρα-Γυναικολόγο- Χειρουργό Μαστού Ιωάννη Μπούτα.