Τα αντισυλληπτικά δισκία είναι φάρμακα τα οποία λαμβάνονται από το στόμα με σκοπό την αποτροπή μιας εγκυμοσύνης. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), πρόκειται για μια αποτελεσματική μέθοδο πρόληψης εγκυμοσύνης με ποσοστό επιτυχίας άνω του 95 τοις εκατό.
Τα αντισυλληπτικά δισκία περιέχουν μικρές ποσότητες ορμονών (οιστρογόνων και προγεσταγόνων) οι οποίες επηρεάζοντας την ωορρηξία (απελευθέρωση ενός ωαρίου από την ωοθήκη), αποτρέπουν την εγκυμοσύνη Ορισμένα από αυτά, επίσης, λειτουργούν τροποποιώντας προσωρινά το ενδομήτριο (επένδυση της μήτρας), καθιστώντας λιγότερο πιθανή την εμφύτευση ενός γονιμοποιημένου ωαρίου στην μήτρα.
Τα αντισυλληπτικά δισκία διατίθενται σε συσκευασία, συνήθως ενός κύκλου 28 ημερών, με ένα χάπι για κάθε ημέρα, το οποίο λαμβάνεται συγκεκριμένη ώρα ανά ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται οι ορμόνες σε καθορισμένα επίπεδα, κάτι που μειώνει τις πιθανότητες μιας εγκυμοσύνης.
Αντισυλληπτικά δισκία – Ποιες ουσίες περιέχουν;
Τα αντισυλληπτικά δισκία περιέχουν ουσίες των δύο γυναικείων ορμονών: οιστραδιόλη και προγεστερόνη.
Συγκεκριμένα, τα σκευάσματα – κατά κανόνα – περιέχουν την αιθυλεν-οιστραδιόλη, της οποίας η περιεκτικότητα ποικίλλει στην αγορά. Επιπλέον, οι ουσίες της προγεστερόνης διαφέρουν όσον αφορά στη χημική τους σύνθεση και την ανδρογονική τους δράση. Αυτό μπορεί να φέρει ως αποτέλεσμα κάποιες ανεπιθύμητες ενέργειες σε ορισμένες γυναίκες. Συνεπώς, η επιλογή του σκευάσματος θα πρέπει να γίνει με συγκεκριμένα κριτήρια που σχετίζονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γυναίκας καθώς και την ανοχή της.
Αντισυλληπτικά δισκία – Μονοφασικά & Πολυφασικά
Τα μονοφασικά αντισυλληπτικά δισκία είναι αυτά όπου το σκεύασμα περιέχει συγκεκριμένη ποσότητα οιστρογόνου και προγεστερόνης σε όλα τα χάπια. Αντίθετα, τα πολυφασικά αντισυλληπτικά δισκία είναι αυτά όπου η περιεκτικότητα των ορμονών στο σκεύασμα ποικίλλει και ως στόχο έχουν τη μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών καθώς και τη μειωμένη χορήγηση της ποσότητας ορμονών.
Αντισυλληπτικά δισκία – Για ποιους άλλους σκοπούς χρησιμοποιούνται;
Τα αντισυλληπτικά δισκία χρησιμοποιούνται και για άλλους σκοπούς, εκτός από την αποτροπή της εγκυμοσύνης. Αυτοί είναι:
- Ακμή
- Έντονη τριχοφυΐα
- Αλωπεκία
- Ενδομητρίωση
- Καρκίνος ενδομήτριου και ωοθηκών
- Μη καρκινικές διογκώσεις μαστού
- Αναιμία
- Βαριές περίοδοι
- Ακανόνιστες περίοδοι
- Έντονες κράμπες περιόδου
- Μείωση οστικής πυκνότητας
Αντισυλληπτικά δισκία – Τι πρέπει να κάνετε αν παραλείψετε ένα χάπι
Σε περίπτωση που παραλείψετε ένα αντισυλληπτικό χάπι, τότε οι σεξουαλικές επαφές θα πρέπει να γίνονται με τη χρήση προφυλακτικού για τις ακόλουθες 7 ημέρες. Ιδιαίτερα χρήσιμο είναι να επικοινωνήσετε με τον γυναικολόγο σας ώστε να σας δοθούν οι απαραίτητες οδηγίες.
Αντισυλληπτικά δισκία – Ποιοι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν τη λήψη τους;
Ο γυναικολόγος, πριν συνταγογραφήσει τα αντισυλληπτικά χάπια, θα πρέπει να λάβει υπόψη του συγκεκριμένους παράγοντες, όπως:
- Διαταραχές εμμήνου ρύσεως.
- Άλλες χρόνιες παθήσεις υγείας που μπορεί να υπάρχουν. Σε περίπτωση χρόνιων παθήσεων, όπως ενεργός καρκίνος μαστού ή του ενδομητρίου, καρδιαγγειακή νόσος κ.α., μπορεί να μην κριθεί ακατάλληλη η συνταγογράφηση αντισυλληπτικών δισκίων.
- Λήψη άλλων φαρμάκων. Εάν γίνεται λήψη αντιβιοτικών ή φυτικών φαρμάκων, τα συνδυαστικά αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να μην είναι κατάλληλα. Επίσης, ορισμένα αντι-ιικά φάρμακα καθώς και φάρμακα για την επιληψία μπορούν να επηρεάσουν τη δράση των αντισυλληπτικών δισκίων (και το αντίστροφο).
Τα αντισυλληπτικά δισκία αντενδείκνυνται σε περίπτωση όπου υπάρχει ιστορικό με:
- Θρομφοεμβολικά επεισόδια
- Στεφανιαία νόσο
- Υπερτριγλυκεριδαιμία
- Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Ενεργό ηπατίτιδα
Τέλος, πριν τη συνταγογράφηση, θα πρέπει να έχει αποκλεισθεί η πιθανότητα εγκυμοσύνης.
Αντισυλληπτικά δισκία – Πιθανές Ανεπιθύμητες Ενέργειες
Οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν τα αντισυλληπτικά χάπια είναι:
- Ναυτία
- Κολπική αιμόρροια (στους πρώτους κύκλους)
- Μειωμένη libido
- Πονοκέφαλοι
- Κατάθλιψη
- Αλλαγές στη διάθεση
- Αύξηση σωματικού βάρους
- Κατακράτηση υγρών
- Πόνος ή ενόχληση στους μαστούς
Εάν τα συμπτώματα είναι έντονα και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα της γυναίκας, τότε πιθανόν να συστηθεί αλλαγή του σκευάσματος από τον γιατρό.